Prof. Sinan Canan: Farklı bakın
Kültürel Alışveriş ve Entegrasyonu Teşvik Diyalog Forumu ile mitEmpati Derneği Essen de ortaklaşa “Kaos-Karmaşıklık ve Fraktal Dünya” konulu bir seminer düzenledi.
Programın konuğu Türkiye`de beyin ile ilgili çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. Sinan Canan`dı. Özellikle kadınların yoğun ilgi gösterdikleri programın açılış konuşmasını Güldeniz Willer yaptı.
MATEMATİK ÇOK ÖNEMLİ
Almanya`ya ilk kez geldiğini söyleyen Prof. Canan konuşmasında; “Bizlere beyin konusu çok iyi anlatılmamış. Bilim, dünyamız için vazgeçilmez bir öneme sahip ve akademisyenler bunu sadece daha iyi anlatabilmek için varlar. Çoğumuz matematiği sevmez veya öğretmenimizin matematiği bize sevdiremediğinden yakınırız. Oysa matematik çok önemli olup, bu akşam matematiğin ve geometrinin tabiatla ilgili olan konularını ve hayatınıza olan etkilerini konuşacağız. 21. yüzyıla gireli 17 yıl oldu ve son 200-300 yıl içersinde bilimse çok hızlı ilerlemeler oldu. Özellikle son yıllardaki teknolojik gelişmelere rağmen hiç kimse beş günden fazla hava tahmin raporu veremiyor.
Aslında bilim ile ilgili en önemli gelişme ünlü fizikçi-bilim adamı Albert Einstein ile başladı, diyebiliriz. Bilimsel bilimin ne olduğunu anlamaya çalışacağız. Dünyada matematiksel ahenk içerisinde muhteşem güzel şeyler var. 1900`lü yıllarda Avrupa`da Görecelik, Kaos ve Karmaşıklık Bilimi gibi yeni bilim dalları, ortaya çıktı. Sıradışı keşifler yapıldı.” dedi.
TABİAT BENZERSİZ
Bu konuda Jules Henri Poincare, Edward Norton Lorenz, Ben Tamari, Gaston Julia, Benoir Mandelbrot gibi bilim adamlarının çalışmalarından örnekler verdi. Ve sözlerine şöyle devam etti: “Deneysel ortamdan farklı olarak gerçek hayatta herşeyi hep aynı şekilde yapamazsınız. Bu durumu kalp grafiği örneğinde görmemiz mümkündür. Kaotik (aralıklı) çalışan kalp sağlıklıdır. Düzenli aralıklarla çalışan kalp sağlıksızdır. Minicik değişiklikler büyük değişikliklere neden olurlar. Biz buna kelebek etkisi diyoruz.
`Zuhur` konusuna da değinen Prof. Canan, basit kurallardan doğan karmaşıklıklar yanında tabiatta çok sayıda sade kurallar vardır. Karıncaların muhteşem uyumlu çalışmalarından, sığırcık kuşlarının birbirlerine çarpmadan sürü halindeki uçarak çizdikleri şekilleri örnek verebiliriz. Basit bir su molekülünün donma hali muhteşemdir ve hiçbirisi birbiriyle aynı değildir.
Tabiatın en önemli özelliği benzersizliktir. Çöllerdeki kum izleri, insanlardaki parmak izleri hiç birisi birbiriyle aynı değildir. Geometri ve tabiatın geometrisi bulunmamış, keşfedilmiştir. Bildiğimiz en küçük şey ile bildiğimiz en büyük şey arasında benzerlikler vardır.
Bu konuya örnek olarak bir mıh-bir zafer başlığını verebiliriz. Sonuçta düzenli, doğrusal, kararlı şeyler ister ve severiz. Fakat dünya düzensiz, doğrusal olmayan kararsız bileşenlerden oluşur.
KAOS NEYE YARAR
Bu durumda kaos ne işe yarar? diye soracak olursanız, kaos `Neyi bilip neyi bilemeyeceğimizi daha iyi anlamamızı sağlar.` Farklı şeyler görmek için farklı gözle bakın. Kendine iyi bak …Göreceksin! diyerek bitirmesi davetliler tarafından büyük alkış aldı.
Programı organize eden dernek görevlilerinden Güldeniz Willer amaçlarını şu şekilde anlattı: “Burada yaşayan çocuklarımıza alternatif birşeyler verebilmek istiyoruz. Türkiye`ye gittiğimizde çocuklarımızla hep aile ortamlarında kalıyoruz. Bu nedenledir ki, ülkemizde sunulan akademik ve bilimsel çalışmalardan istifade edemiyoruz. Burada Hz. Ali`nin bir sözünü hatırlatmak istiyorum; “Çocuklarınızı yaşadığınız devrin şartlarına göre yetiştiriniz. “En azından buradaki tatil dönemlerinde çocuklarımız ve velilerimizle birlikte neler yapabiliriz. Dilimizi nasıl öğretebilir ve geliştirebiliriz? Yaşadığımız toplumla birlikte kültürümüzü kaybetmeden değişime nasıl ayak uydurabiliriz? Bu ve benzeri konularda fikir ve çözüm üretebilmek amacıyla 2008 yılından beri böylesi forum çalışmalarıyla faaliyetlerimizi yürütüyor ve insanlarımıza faydalı olmaya gayret ediyoruz.
Sinan Canan kimdir?
1972 yılında Ankara`da doğan Sinan Canan Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü mezunudur.
Farklı üniversitelerde çalışan Sinan Canan 2016 yılında Profesör oldu. Bilimsel araştırmalarının yanında ülke çapında genel dinleyiciye yönelik konferanslar yapıyor ve tv programlarına katılıyor.
Prof. Dr. Sinan Canan`ın, “Kimsenin Bilemeyeceği Şeyler ve Değişen Be(y)nim” adlı kitapları bulunuyor.
Ünsal Gür/ ESSEN
