İnsanoğluna yedek parça
İzmir`de kurulması planlanan “insan doku bilgi bankasında” kadavradan elde edilecek kemik, tendon, deri, kornea ve damarların saklanarak ihtiyacı olanlara nakledilmesi amaçlanıyor.
Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Doku Tipi Laboratuvarı Sorumlusu ve İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İbrahim Pirim, “iyi üretim uygulamaları” anlamına gelen Good Manufacturing Practices (GMP) kapsamında bir süre önce “insanda kullanılacak hücre ve dokuların üretimi” konusunda proje hazırladıklarını belirtti.
Projenin amacını “kadavradan elde edilecek kemik, tendon, deri, damar ve korneaların işlenip hazırlanarak ihtiyacı olanlara iletilmesi” olarak tanımlayan Prof. Dr. Pirim, örneğin halk arasında “yama” olarak bilinen deri greftlerinin yanık hastalarında kullanılabileceğini söyledi.
“İnsan yedek parçalarının” yabancıya nakledildiğinde reddedilmemesi için aselüler (hücre içermeyen) hale getirilebileceğini, özel bir işlemden geçirilebileceğini ve saklanabileceğini anlatan Pirim, dünyada bu işlemleri yapan az sayıdaki kurumun ürünlerini yüzlerce avroya satışa sunduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Pirim, Türkiye`deki bazı özel hastanelerin de deri, kemik greftlerini yurt dışından getirdiğine dikkati çekti.
Uluslararasıorganizasyonlara görüşülüyor
Projenin devlet hastanesinde hayata geçebileceğini, devlet kontrolüyle insan yedek parçalarının kullanıma açılabileceğini vurgulayan Pirim, şöyle konuştu:
“ABD`de, Avrupa`da, İran`da böyle işletmeler var. Biz bu işte geç kalıyoruz. Böbrek, karaciğer, akciğer nakillerine ek olarak tendon ve kemik iliğinin nakledildiğini düşünebiliyor musunuz? Demir bağlamak yerine insana ait parçayı işleyip naklettiğinizi düşünün.”
İbrahim Pirim, Türkiye`de “kar amacı gütmeyen” bir insan yedek parçası bankası için gerekli nitelikli personelin de hazır olduğunu dile getirerek, yurt dışı yazışmalar yaptıklarını, projeyi Türkiye`de hayata geçirebilecek uluslararası organizasyonlarla da görüştüklerini anlattı.
Kaynak konusunda devlet yardımcı olmalı
Bankada yapılacak testlerin çok önemli olduğunu, bu testler için uluslararası standartlardaki akreditasyon sorununu çözdüklerini ve belgeyi aldıklarını ifade eden Pirim, insan doku bilgi bankacılığı konusunda yönetmeliğin çıktığını, şimdi kaynak sorununu çözmek için çalıştıklarını kaydetti.
Prof. Dr. Pirim, insan doku bilgi bankasının maliyetli bir iş olduğunu ve projeyi resmi kurumlar, üniversiteler ve sanayicilerin desteğiyle hayata geçirebileceklerini vurgulayarak, “Üniversite, İzmir Kalkınma Ajansı, Valilik, sanayiciler ile hep beraber böyle bir organizasyon yapıp hedeflerimize ulaşabiliriz. Bu konuyla ilgili çalışmaları da yeniden şekillendirebiliriz” diye konuştu.
AA/ İzmir
