HAYMATLOZ- “Bir parça vatan…”
Haymatloz filmiyle ilgili yaptığım haberde bazı ayrıntılar dikkatimi çekmişti, onları da sizlere yorumlamak istedim. Herkesin farklı duygularla izleyeceği bir film HAYMATLOZ.
Film Türkiye’de doğmuş ve daha sonraki yıllarda Almanya ve İsviçre’nin değişik şehirlerine yerleşmiş olan ve bugün 70li yaşlarında olan 5 kişinin hikayesini konu ediniyor. Bu akademisyenler 2-3 yıl içerisinde çok güzel Türkçe konuşuyor ve çocuklarına da öğretiyorlar. Onların çocuk veya torunları olan bu insanlar filmde zaman zaman Türkçe de konuşuyorlar. Aileleri Türkiye’ye sığınmış olan ve doğup büyüdükleri bu şehirleri (İstanbul ve Ankara) yeninden görmeleri seyirciye heyecanlı ve duygulu anlar yaşatıyor.
Bu insanların yeniden Türkiye ile buluşmaları, babalarının çalıştıkları yerleri ve eserlerini görmeleri, ailelerine ve kendilerine ait arşivlerdeki fotoğraflara bakmaları, Türkiye’de arkadaşlarıyla karşılaşmaları, ilkokuldaki arkadaşlarının kendilerine ‘Alaman’ demeleri, iki ülke insanının farklı çalışma tarzları, esnaflarla ve özellikle de taksicilerle olan diyalogları insanı tebessüm ettirirken anlatılan acılar duygulu anların yaşanmasına sebep oluyor.
Türkiye’ye göçen bu insanlar; dinlerini güzelce yaşayabildiklerini dil ve kültürlerini muhafaza edebildiklerini söylüyor.
Filmde ‘Benim gibi ikilem yaşamasınlar diye’ çocuklarına Türkçe isim koymadığı söyleyen oyuncu olduğu gibi Türkçe ismi olduğuna memnun olan Alman da var.
Nasıl ki biz burada göçmensek, Alman ve diğer ülke vatandaşlarıda bizim ülkemizde göçmen olmaları bizlere ortak sıkıntılarımızı hatırlattı.
Türkiye’ye zaman zaman gidip-gelen bu insanlar bir yandan ülkemizdeki hızlı değişimi gözlemlediklerinden bahsederken diğer yandan da (özellikle de filmin ikinci yarısından sonra) eski ve yeni Türkiye’yi kıyaslayarak politik göndermeler yapıyorlar. Oyuncular babalarını kurtaran ülkeye teşekkür ederken, iki ülke insanına faydalı olmayı ve dostlukları daha da geliştirebilmek için gayret ettiklerini söylüyorlar.
Filmin sonlarına doğru bir oyuncunun “Bir parça vatan orası bir parça vatan burası”…demesi ne kadarda bizden bir söz. Başkalarının gözünden bizim ülkemiz ve başka hayatlara dair hatıraların dinlenmesi diye özetleyebileceğimiz film 90 dakika sürdü.
Pasaportlarına Haymatloz-(vatansız, yurtsuz) damgası vurulmadığı için Türkiyeye minnet borçları olduğunu söylemeleri izleyicide güzel duygular bırakıyor.
Ünsal GÜR
