KÖLN- Türk Üniversiteliler ve Akademisyenler Derneği (Türk UniD), Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu (KÜDENFOR) iş birliğiyle “Atatürk ve Denizler” başlıklı konferans düzenledi.
Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz’in konuşmacı olduğu “Atatürk ve Denizler” başlıklı konferansta Atatürk’ün denizciliğe verdiği önem ve Türk denizciliğinin tarihsel süreçteki etkileri konu edildi. Atatürk’ün ölüm yıldönümü dolayısıyla Köln Üniversitesi’nde düzenlenen bu önemli etkinliğe ilgi yoğundu.
Konferans, Atatürk’ün aziz hatırasına duyulan saygı çerçevesinde bir dakikalık saygı duruşu ile başladı. Ardından Tümamiral Cem Gürdeniz, denizcilik tarihimizdeki kırılma noktalarını ve Atatürk’ün vizyonunu anlatan kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi.
OSMANLININ DENİZLERDEKİ ZORLUKLARI VE KAPÜTÜLASYONLARIN ETKİSİ
Gürdeniz, Osmanlı’nın karada geniş bir coğrafyaya hükmetmesine rağmen denizcilikte neden yeterince etkin olamadığını tarihsel verilerle açıkladı. Osmanlı’nın Akdeniz’e sıkışıp okyanus donanması kuramamasının en önemli nedenlerinden biri olarak kapitülasyonları işaret eden Gürdeniz, bu hakların yalnızca ekonomik zararlar vermediğini, aynı zamanda denizcilik kültürünün gelişimini engellediğini vurguladı.
Denizcilik sektörünün limancılık, armatörlük ve balıkçılık gibi birçok alanında yabancıların ve gayrimüslim tebanın kontrolüne bırakıldığını belirten Gürdeniz, Türklerin tarih boyunca denizcileşememesinin ekonomik ve stratejik bedellerine dikkat çekti.
AKDENİZ’DE TERSANE VE DENİZCİLİK BAKANLIĞI EKSİKLİĞİ
Tümamiral Cem Gürdeniz, konferansta günümüz denizcilik politikalarına yönelik de çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. Akdeniz’de Türkiye’ye ait bir tersanenin bulunmamasını büyük bir stratejik eksiklik olarak değerlendiren Gürdeniz, modern bir Denizcilik Bakanlığı’nın hâlâ kurulmamış olmasının da Türkiye’nin denizcilik alanındaki etkinliğini sınırladığını ifade etti. Bu durumun, denizcilik altyapısının geliştirilmesi ve Türkiye’nin küresel denizcilik stratejilerinde daha güçlü bir pozisyon alması için önemli bir adım olduğunu vurguladı.
Gürdeniz, Osmanlı’nın büyük sermaye gerektiren liman, mendirek ve deniz feneri gibi altyapı yatırımlarını yabancı sermaye kontrolünde gerçekleştirdiğini ifade etti. 19. yüzyılın sonlarına doğru dünya denizciliğinde büyük atılımlar yapılırken Osmanlı’nın donanmasının Haliç’te tutulduğunu ve bu durumun 1897 Türk-Yunan Savaşı’nda donanmanın etkisiz kalmasına neden olduğunu belirtti.
ATATÜRK VE DENİZLERİN STRATEJİK ÖNEMİ
Mustafa Kemal Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı’nı başlatırken denizlerin stratejik önemini çok iyi kavradığını dile getiren Gürdeniz, Kuvayı Milliye’nin Karadeniz üzerinden sağladığı lojistik desteğin savaşın kazanılmasında kritik bir rol oynadığını vurguladı. Gürdeniz, Atatürk’ün “Geldikleri gibi giderler” diyerek başlattığı bağımsızlık mücadelesinin denizcilik ayağına dikkat çekerek, Sakarya ve Dumlupınar gibi zaferlerin arkasında deniz subaylarının önemli bir payı olduğunu söyledi.
“ATATÜRK, DENİZCİLİK VİZYONUYLA KURTULUŞ MÜCADELESİNİN BAŞ MİMARIDIR”
Cem Gürdeniz, Atatürk’ün jeopolitik zekâsıyla Türkiye’nin denizlere açılmasını sağlayacak bir vizyon geliştirdiğini ve bu vizyonun Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanmasının temel etkenlerinden biri olduğunu belirtti. Gürdeniz’e göre, Sevr Antlaşması uygulanmış olsaydı, Türkiye bugün Karadeniz kıyısının sadece küçük bir kısmına sahip olabilecekti.
Konferansın sonunda katılımcılardan gelen sorular yanıtlandı. Tümamiral Cem Gürdeniz, denizciliğin bir milletin bağımsızlık mücadelesindeki yeri ve önemine dair detaylı açıklamalarda bulundu. Etkinlik, derin bir tarihi farkındalık ve denizcilik vizyonuyla son buldu.
Türk UniD, bu anlamlı etkinlikle Türk tarihine ve Atatürk’ün denizcilik vizyonuna ışık tutarken, gelecekte de benzer etkinliklerle gençlerin tarih ve strateji bilincini artırmayı hedeflediğini duyurdu. Muhabirce/Haber-Foto: Levent Taşkıran- KÖLN
