Fotoğrafın dev ustası Ara Güler vefat etti
Türk fotoğrafçılığı duayen ismini kaybetti- Foto muhabiri Ara Güler, tedavi gördüğü hastanede 90 yaşında hayatını kaybetti.
Türkiye`de yaratıcı fotoğrafçılığın uluslararası alanda ün kazanmış en önemli temsilcisi Ara Güler, tedavi gördüğü Florence Nightingale Hastanesi`nde dün gece vefat etti.
Şişli Florance Nightingale Hastanesi Başhekimi Dr. Okan Özçeker, yaptığı yazılı açıklamada, şunları kaydetti: “Değerli fotoğraf sanatçısı Ara Güler, konjestif kalp yetmezliği, kronik böbrek yetmezliği ve periferik arter hastalığı nedeniyle tedavileri Şişli Florance Nightingale Hastanesi`nde devam ederken, saat 22.10 sıralarında kalp ve solunum durması sebebiyle müdahale edilerek yoğun bakım ünitesine alınmıştır. Yoğun bakım ünitesinde tedavisi devam ederken saat 23.05`te kalp atımı ve solunumu tekrar duran Sayın Güler, yapılan tüm müdahalelere yanıt vermemiş ve saat 23.20`de vefat etmiştir. Ülkemizin, yakınlarının ve tüm sevenlerinin başı sağ olsun.”
ARA GÜLER KİMDİR?
Fotoğraflarıyla 68 yıldır zamanı durduran ve 90 yaşında vefat eden Ara Güler, birbirinden renkli kareleriyle fotoğraf dünyasının duayenleri arasına girdi. İstanbul`da 16 Ağustos 1928`de doğan, lisedeyken film stüdyolarında sinemacılığın her dalında çalışırken yönetmen ve oyun yazarı olma hayaliyle Muhsin Ertuğrul`un tiyatro kurslarına devam eden Ara Güler, 1950`de Yeni İstanbul gazetesinde gazeteciliğe başladı.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunu olan Güler, 1958`de Time-Life, Paris-Match ve Der Stern dergilerinin yakın doğu foto muhabirliği görevlerini üstlendi. Hayat dergisinde fotoğraf bölüm şefi olarak çalışmaya başlayan Güler, 1953`de Henri Cartier Bresson ile tanışarak, Paris Magnum Ajansı`na katıldı.
İngiltere`de yayımlanan “Photography Annual Antalojisi” Ara Güler`i, dünyanın en iyi 7 fotoğrafçısından biri olarak tanımladı. Aynı yıl Amerikan Dergi Fotoğrafçıları Derneği`ne tek Türk üye olarak kabul edilen Güler, 1962`de Almanya`da çok az fotoğrafçıya verilen “Master of Leica” unvanını kazandı ve İsviçre`de çıkan Kamera dergisinde kendisine özel bir sayı ayırdı.
Mariana Noris`in 1953`te ABD`de basılan “Young Turkey” adlı yapıtında fotoğrafları kullanılan Güler`in, 1967`de Japonya`da çıkan “Photography of the World” antolojisinde Richard Avedon ile birlikte bir dizi fotoğrafı yayımlandı.
Güler`in, Kanada`da 1967`de açılan “İnsanların Dünyasına Bakışlar” sergisinde, 1968`de New York Modern Sanatlar Galerisi`nde düzenlenen “Renkli Fotoğrafın On Ustası” adlı sergide; aynı yıl Almanya`da Köln`de Fotokina Fuarı`nda yapıtları sergilendi.
PİCASSO İLE RÖPORTAJ
“Turkey” adında fotoğraf albümü 1970`te Almanya`da yayımlanan Ara Güler`in, sanat ve sanat tarihi konularındaki fotoğrafları ABD`de Time-Life, Horizon ve Newsweek kitap bölümlerince ve İsviçre`de Skira Yayınevi tarafından kullanıldı. 1971`de Lord Kinross`un “Hagia-Sophia” (Ayasofya) kitabının fotoğraflarını çeken Güler, yine Skira yayınevince Picasso`nun 90. yaş günü için yayımlanan “Picasso Metamorphose et unite” adlı kitap için Picasso`nun foto-röportajını yaptı.
Paris Ulusal Kitaplık`ta 1972`de sergisi açılan Güler, 1975`te ABD`ye davet edildi ve birçok ünlü Amerikalının fotoğraflarını çektikten sonra “Yaratıcı Amerikalılar” adlı sergisini dünyanın birçok kentinde sergiledi.
Yine aynı yıl Yavuz zırhlısının sökülmesini konu alan “Kahramanın Sonu” adlı bir belgesel film çeken Güler, 1979`da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti`nin “Foto Muhabirliği” dalındaki birincilik ödülünü kazandı.
Fotoğraflarının bir kısmı 1980`de Karacan Yayıncılığın “Fotoğraflar” adlı kitabında basılan Güler, 1986`da Hürriyet Vakfı`nca basılan Prof. Abdullah Kuran`ın yazdığı “Mimar Sinan” kitabını fotoğrafladı. Aynı kitap 1987`de “Institute of Turkish Studies” tarafından İngilizce olarak yayımlandı. 1989`da “Ara Güler`in Sinemacıları” kitabı basıldı.
Ara Güler, 1991`de Dışişleri Bakanlığı için Halikarnas Balıkçısı`nın (Cevat Şakir Kabaağaçlı) “The Sixth Continent” adlı kitabını fotoğrafladı.
Bu arada bütün dünyayı gezerek foto röportajlar yapan ve bunları Magnum Ajansı ile dünyaya duyuran Ara Güler, İsmet İnönü, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russel, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Imogen Cunningham, Salvador Dali, Picasso gibi birçok ünlü kişi ile röportajlar yaptı ve fotoğraflarını çekti.
BİZ FOTOĞRAFÇI DEĞİLİZ, FOTO MUHABİRİYİZ”
Ara Güler`in yıllarca üstünde çalıştığı Mimar Sinan yapıtlarının fotoğrafları, 1992`de Fransa`da, ABD ve İngiltere`de “Sinan, Architect of Soliman the Magnificent” adlı kitabı yayımlandı.
Aynı yıl “Living in Turkey” adlı kitabı İngiltere, ABD ve Singapur`da “Turkish Style” başlığıyla, Fransa`da “Demeures Ottomanes de Turquie” adıyla yayımlandı. 1994`te “Eski İstanbul Anıları”, 1995`te “Bir Devir Böyle Geçti”, “Yitirilmiş Renkler ve Yüzlerinde Yeryüzü” fotoğraf kitapları yayımlandı.
Ara Güler`in fotoğrafları Paris Ulusal Kitaplık`ta, ABD`de Rochester Georg Eastman Müzesi`nde, Nebraska Üniversitesi Sheldon Koleksiyonu`nda bulunuyor. Güler`in fotoğrafları Köln Mueseum Ludwing`de Das Imaginare Photo Museum`da sergileniyor.
ARŞİVİNDE 2 MİLYONU AŞKIN FOTOĞRAF BULUNUYOR
Arşivinde 2 milyonu aşkın fotoğraf bulunan, meslek hayatı boyunca birçok ödül alan Ara Güler en son Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü`ne de layık görülmüştü.
FOTO MUHABİRİYİZ
Bir röportajında kendisini “Her zaman foto muhabiri ile fotoğrafçı birbirine karıştırılır. Biz, fotoğrafçı değiliz, foto muhabiriyiz” şeklinde tanımlayan, foto muhabirlerinin duayeni Ara Güler`in vefat ettiği Florence Nightingale Hastanesi`ne, aralarında Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan’ın da bulunduğu, foto muhabiri Coşkun Aral, asistanı Fatih Aslan, gazeteciler, meslektaşları ve sevenleri geldi. Büyük üzüntü yaşayan sevenleri, Güler`in yakınlarına başsağlığı dileklerini iletti. Güler`in cenaze törenine ilişkin bilgilerin daha sonra paylaşılacağı belirtildi.
Muhabirce/AA- İSTANBUL