Rus diplomatların sınır dışı edilmesi ve Rusya’dan tepki

İngiltere Başbakanı Theresa May, çok sayıda ülkenin Rus diplomatları sınır dışı etme kararının Rusya`ya gönderilen toplu bir mesaj olduğunu söyledi.

Zirvede, çifte ajan Sergey Skripal ile kızı Yulia`nın zehirlenmesinin ardından Rusya`ya karşı alınan yaptırım kararlarıyla ilgili AB üyesi müttefik ülkeler ile dayanışma adımları atmaları için temaslarda bulunduğunu anlatan May, AB`nin Moskova büyükelçisini geri çekmek de dahil bazı doğrudan adımlar konusunda anlaşıldığını belirtti.

May, AB üyesi çok sayıda ülkenin yanı sıra ABD, Kanada ve Ukrayna`nın da aralarında yer aldığı bazı ülkelerin 100`den fazla Rus diplomat ve istihbarat görevlisini sınır dışı etme kararı aldığını hatırlattı.

AVRUPA’DA KİMYASAL KULLANILDI

Skripal olayının AB ve NATO`nun kuruluşundan bu yana Avrupa topraklarından sinir sistemi üzerinde etkili bir kimyasalın saldırı amaçlı ilk kullanılışı olduğunu belirten May, “Bu Kimyasal Silahlar Sözleşmesinin açık bir ihlalidir ve yasa dışı güç kullanımı olarak da BM Sözleşmesinin çiğnenmesidir.” ifadelerini kullandı.

May, olayın Rusya`nın giderek saldırganlaşan tutumunun parçası olduğunu savunarak, “Bu aynı zamanda Rusya`nın Avrupa`ya ve ortak değerler ile çıkarlarımıza karşı düşmanca etkinliğinde yeni ve tehlikeli bir aşamayı temsil ediyor.” diye konuştu.

May, “Son 3 haftada AB, Kuzey Amerika ve NATO`daki dostlarımızdan ve müttefiklerimizden büyük dayanışma gördüm.” ifadesini kullanarak, “Hep birlikte Rusya`ya uluslararası hukukla alay etmesine ve değerlerimizin altını oymasına hoşgörü gösterilmeyeceği mesajı gönderdik” dedi. İngiliz Dışişleri Bakanı Boris Johnson da çeşitli ülkelerce alınan sınır dışı kararlarının tarihte Rusya`ya karşı alınan en büyük toplu sınır dışı kararı olduğunu söylemişti.

Bugün, AB üyesi 14 ülke 32, ABD de 60 Rus diplomat ve istihbarat görevlisini sınır dışı kararı almıştı.

SERGEY SKRİPAL VE KIZININ ZEHİRLENMESİ

İngiliz hükümeti önceki hafta, Skripal`in zehirlenmesine tepki olarak Rusya`ya yönelik yaptırım kararları alındığını, bu çerçevede 23 Rus diplomatın sınır dışı edileceğini açıklamıştı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov`un İngiltere`ye yapacağı ziyaretle ilgili davetin geri çekilmesi ile Rusya`da yapılacak Dünya Kupası`na İngiliz devlet erkanı ve kraliyet ailesinden katılım olmayacağı da kararlar arasında yer almıştı.

Rusya da tepki olarak 23 İngiliz diplomatı sınır dışı edeceğini açıklamıştı.

İngiltere, olayda Rusya tarafından imal edildiği ileri sürülen, askeri nitelikte ve sinir sistemi üzerinde etkili bir kimyasal maddenin kullanıldığının kesinlik kazandığını duyurmuştu. Bu maddenin Sovyetler Birliğince 1970 ve 1980`lerde geliştirilen “Novichok” adlı kimyasal grubunun üyesi olduğu belirtilmişti.

Sergey Skripal ile kızı Yulia, 4 Mart`ta Salisbury`de bir bankta bilinçlerini yitirmiş vaziyette bulunmuştu. Tedavileri süren baba ile kızın sağlık durumlarının ciddiyetini koruduğu ancak istikrarlı olduğu belirtiliyor.

ABD`NİN 60 RUS DİPLOMATI SINIR DIŞI ETME KARARI

ABD`nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley, “Bugün ABD ve birçok müttefiki, Rusya`nın eylemlerini sineye çekmeyeceğini gösteren net bir mesaj gönderdi.“ ifadesini  kullandı. 

Haley, ABD Başkanı Donald Trump`ın İngiltere ve Rusya arasında yaşanan ajan krizinin ardından 60 Rus diplomatın ABD`den sınır dışı edilmesi kararına destek veren yazılı açıklama yaptı. 

Haley, Rusya`yı, “Suriye`de işlenen suçlara ortak olarak, Ukrayna`da yasa dışı eylemlerde bulunarak ve son olarak İngiltere`de kimyasal silah kullanarak dünyayı istikrarsızlaştırmakla“ suçladı. 

Haley, “Rusya, sınırlarımız içinde Birleşmiş Milletler`i tehlikeli faaliyetler için güvenli bir sığınak olarak kullanıyor. Bugün ABD ve birçok müttefiki Rusya`nın eylemlerini sineye çekmeyeceğini gösteren net bir mesaj gönderdi.” değerlendirmesinde bulundu. 

ABD yönetimi, İngiltere`de eski Rus ajan Sergey Skripal ve kızının  zehirlenmesi olayından sorumlu tutulan Rusya`nın 48`i Washington`da, 12`si  Rusya`nın BM Daimi Temsilciliğinde görev yapan toplam 60 diplomatını sınır dışı etme ve Seattle`daki Rus konsolosluğunu kapatma kararı aldığını açıklamıştı.

Beyaz Saray`dan yapılan yazılı açıklamada, sınır dışı kararı verilen diplomatların ABD`yi terk etmeleri için 7 günlük süre tanındığı bildirilmişti.

RUSYA İNGİLTERE VE ABD’Yİ SUÇLADI

Rusya Dışişleri Bakanlığı Basın Sözcüsü Mariya Zaharova, AB ve NATO üyesi ülkelerin Rus diplomatları sınır dışı etmesine cevap verileceğini söyledi.

Zaharova, Rossiya-1 kanalına yaptığı açıklamada, “Bugün gördüklerimizin hepsine kuşkusuz cevap verilecektir. Diplomatların sınır dışı edilmesi, Seattle`deki Rus konsolosluğun kapatılması dahil her ülkeye yönelik uygun tedbirler alınacaktır.” dedi.

Öte yandan, Salisbury hadisesini provokasyon olarak nitelendiren Zaharova, arkasında ABD ve İngiltere`nin bulunduğunu savundu.

Muhabirce/AA/ MOSKOVA- LONDRA